menu انجمن صنایع و معادن سرب و روی ایران

در سال ۲۰۲۰، استرالیا بالاترین سطح مبادلات کنسانتره روی طی پنج سال اخیر را تجربه کرد؛ به نحوی که تولید داخلی به ۱٫۴ میلیون تن، واردات به ۳۰۹ هزار تن و صادرات به ۱٫۱۹ میلیون تن رسید. مصرف کل کشور ۵۰۰ هزار تن بود و سهم صادرات از تولید حدود ۸۵ درصد ثبت شد. از سال ۲۰۲۱، روند نزولی آغاز شد. تولید و صادرات کاهش یافت و سهم صادرات از تولید به ۸۱ درصد تنزل کرد. در سال ۲۰۲۲، مصرف داخلی به ۳۳۲ هزار تن سقوط کرد و با افت بیش از ۳۵ درصدی همراه شد. سال ۲۰۲۳ با جهش فصلی طی سه ماهه سوم، صادرات به یک میلیون تن رسید و سهم صادرات از تولید به ۹۴ درصد افزایش یافت. نهایتا در سال ۲۰۲۴ تولید به ۱٫۱ میلیون تن رسید اما صادرات با افت ۹ درصدی به ۹۳۰ هزار تن کاهش یافت؛ عاملی که عمدتا ناشی از افت تقاضای چین و رشد هزینه‌های حمل‌ونقل بود.

به گزارش روابط عمومی انجمن صنایع و معادن سرب و روی ایران و به نقل از روابط عمومی شرکت مشاوره اقتصادی آرمان آتورپات، استرالیا به عنوان یکی از بازیگران کلیدی در بازار جهانی فلزات پایه، جایگاهی برجسته در تولید و صادرات کنسانتره روی در اختیار دارد. منابع غنی معدنی همراه با زیرساخت‌های توسعه‌یافته در بخش استخراج و فرآوری، این کشور را به یکی از اصلی‌ترین تامین‌کنندگان کنسانتره روی در بازارهای جهانی و رقیبی جدی به‌ ویژه برای چین بدل کرده است.

بازار کنسانتره روی استرالیا تحت تاثیر مجموعه‌ای از عوامل از جمله نوسانات قیمت جهانی روی، تغییرات تقاضای چین، سیاست‌های صادراتی و ظرفیت تولید داخلی قرار دارد که این موارد نقش تعیین‌کننده‌ای در مسیر عرضه و تقاضا در این کشور ایفا می‌کنند. در عین حال، واحدهای ذوب‌ داخلی و صنایع پایین‌دستی همچون فولاد گالوانیزه و صنایع شیمیایی، بخش قابل توجهی از مصرف داخلی این کشور را به خود اختصاص داده‌اند و سهمی اثرگذار در توازن بازار این محصول ایفا می‌کنند.

در نمودار یک، روند صادرات کنسانتره روی استرالیا طی بازه زمانی پنج‌ ساله ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۴ ارائه شده است و نوسانات قابل‌ توجهی در حجم صادرات دیده می‌شود. در سال ۲۰۲۰، صادرات این کشور به حدود ۱٫۲ میلیون تن رسید که بالاترین سطح در میان سال‌های بررسی‌ شده به شمار می‌رود و بیشترین حجم صادرات در همین سال مربوط به سه ماهه دوم سال با میزان حدودا ۳۴۰ هزار تن بوده است.

یکی از دلایل اصلی افزایش صادرات در این سال، اختلالات زنجیره تامین ناشی از همه‌گیری ویروس کرونا عنوان شده که تاثیر مستقیمی بر روند کاهشی تولید جهانی و افزایش صادرات این کشور بر جای گذاشته است. در سال ۲۰۲۱ و هم‌زمان با بازگشایی اقتصاد ناشی از کاهش اثرات ویروس کرونا، رشد تولید جهانی از جمله چین به عنوان خریدار اصلی استرالیا، دوباره افزایش داشت. در پی این امر، صادرات استرالیا کاهش یافت و به ۱٫۰۵ میلیون تن رسید.

بررسی صادرات در فصول مختلف این سال نشان می‌دهد که در سه ماهه اول، دوم و سوم نسبت به فصول متناظر سال قبل، صادرات افت قابل توجهی را شاهد بوده؛ در حالی‌ که سه ماهه چهارم نسبت به سال پیشین افزایش داشته است.

سال ۲۰۲۲ با ادامه روند نزولی در صادرات همراه بود و حجم کل صادرات به حدود یک میلیون تن کاهش یافت. اگرچه در این سال افت صادرات در مقایسه با سال ۲۰۲۱ بسیار اندک بود اما الگوی فصلی تغییر پیدا کرد؛ به‌ گونه‌ای که در سه ماهه دوم کاهش قابل‌ توجهی نسبت به سال پیشین مشاهده شد اما در سه ماهه چهارم دوباره با رسیدن صادرات به ۲۷۵ هزار تن، نشانه‌ای از بازیابی نمایان شد. این افت‌وخیز فصلی بیش از هر چیز، ناشی از نوسانات تقاضای جهانی و افزایش قیمت‌های روی در بازارهای بین‌المللی بود.

در سال ۲۰۲۳، صادرات استرالیا به ۱٫۰۳ میلیون تن رسید. مهم‌ترین تغییر در این سال جهش چشمگیر سه ماهه سوم بود که با رشد ۴۰ درصدی، به حدود ۷۰۰ هزار تن رسید و بالاترین سطح فصلی در کل دوره محسوب می‌شود. این امر به طور مستقیم با افزایش واردات فلزات و کنسانتره توسط چین برای بازسازی موجودی‌های انبار و پاسخ به جهش نیاز فیزیکی به کنسانتره این کشور مرتبط بوده است.

در نهایت صادرات در سال ۲۰۲۴ کاهش یافت و به ۹۳۰ هزار تن رسید که پایین‌ترین سطح طی دوره زمانی پنج‌ ساله مذکور بود. شایان ذکر است که چین همواره مهم‌ترین مقصد صادرات کنسانتره روی استرالیا در طول این دوره محسوب شده است.

در بازه زمانی پنج‌ ساله اخیر، روند تولید، مصرف و سهم صادرات از تولید کنسانتره روی در استرالیا با نوسانات معناداری همراه بوده که در نمودار ۲ قابل مشاهده است. سال ۲۰۲۰ به‌ عنوان یکی از نقاط پراهمیت در این دوره شناخته می‌شود؛ چراکه در این سال حجم صادرات نسبت به سایر سال‌ها در سطح بالاتری قرار داشته است. در همین سال، تولید داخلی حدود ۱٫۴ میلیون تن بوده و سهم صادرات از تولید کنسانتره روی در این سال در سطح ۸۵ درصد و مصرف کل این کشور به ۵۰۰ هزار تن بوده است.

در ادامه این دوره، در سال ۲۰۲۱ کاهش تولید داخلی و افت هم‌زمان صادرات باعث شد سهم صادرات از تولید کل به ۸۱ درصد سقوط کند که پایین‌ترین میزان در طول بازه بررسی بود.

در سال ۲۰۲۲، بازار داخلی با افت چشمگیری مواجه شد؛ به‌ گونه‌ای که مصرف داخلی به ۳۳۲ هزار تن کاهش یافت و این میزان بیش از ۳۵ درصد افت نسبت به سال قبل از آن را نشان می‌داد. هم‌زمان با کاهش صادرات در کنار استمرار افت تولید، موجب شد سهم صادرات از تولید به ۸۳ درصد افزایش یابد.

روند نزولی مصرف در سال ۲۰۲۳ نیز ادامه پیدا کرد و مصرف داخلی با رسیدن به ۲۷۷ هزار تن، بیش از ۱۶ درصد کاهش نسبت به سال قبل از آن ثبت کرد؛ در حالی که حجم صادرات تقریبا مشابه سال ۲۰۲۲ باقی ماند و افزایش صادرات در کنار کاهش تولید موجب شد سهم صادرات از تولید به ۹۴ درصد افزایش یابد.

در سال ۲۰۲۴ اما تولید کنسانتره روی رشد اندکی نشان داد و به ۱٫۱ میلیون تن رسید؛ در حالی که صادرات با کاهش ۹ درصدی به ۹۳۰ هزار تن تنزل یافت. بررسی کلی این بازه نشان می‌دهد که تولید داخلی از ۱٫۴ میلیون تن در سال ۲۰۲۰، به ۱٫۱ میلیون تن در سال ۲۰۲۴ کاهش یافته است اما با وجود این افت نسبی، استرالیا همچنان توانست نیاز داخلی خود را تامین و جایگاه خود را در میان صادرکنندگان مهم کنسانتره روی جهان حفظ کند.

مجموع تحولات پنج سال اخیر آشکار می‌سازد که تجارت کنسانتره روی استرالیا، حاصل ترکیبی از تحولات در ظرفیت تولید داخلی، تغییرات مصرف داخلی و تحولات تقاضای بین‌المللی بوده است.